Midjourney ile 21.08.2023 tarihinde yapılan bu eseri nasıl oldu da bu tanıtım için kullanabildim? Kitap kapaklarında yapay zekâdan yararlanabilir miyiz? Bu soruların cevaplarını Yayıncılıkta Telif Hakları atölyesinde tartışacağız.

Yayıncılıkta Telif Hakları

Telif hakkı, yaratıcı eser sahiplerine belirli bir süre boyunca eserlerini kontrol etme ve ticari olarak kullanma hakkı sağlayan hukuki bir koruma sistemidir. Bu haklar, yaratıcılığı teşvik ederken eser sahiplerinin emeğini korumayı amaçlar. Yasa aynı zamanda yaratıcıları korurken toplumun genel çıkarlarını da gözetir. Burada bir denge vardır, hem yaratıcı faaliyetler teşvik edilir hem de toplumun bilgi ve kültüre erişim hakkı güvence altına alınır. Türkiye’de telif hakkı yasası, “Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu” ile düzenlenmektedir. Yasa kapsamında yaratıcı eser sahiplerine çalışmalarını kullanma, yayımlama ve dağıtma hakları tanınmaktadır. Yayıncılık alanında ise telif hakları, yazar, çevirmen, çizer, yayıncı ve ajans gibi yayıncılık paydaşlarının çevresinde kendine yer bulur.

Yayıncılıkta Telif Hakları atölyesi, yayıncılık sektöründe telif haklarının Türkiye’deki düzenlemelerini, uygulamalarını ve uluslararası telif haklarıyla ilişkisini ele alarak katılımcılara kapsamlı bir bakış sunmayı amaçlamaktadır. Katılımcılar, Türkiye’deki telif hakkı yasalarını anlamak, yayıncılık alanında telif haklarını etkili bir şekilde yönetmek ve uluslararası telif hakları ilişkilerini yönlendirmek için gereken bilgi ve becerileri kazanacaklardır. Atölyeye katılmak için herhangi bir ön bilgiye sahip olmak gerekmez.

Hafta 1: Temel Kavramlar ve Türkiye’de Telif Hakkı Yasası

• Telif haklarının temel tanımı ve amacı
• Türkiye’de telif hakkı yasasının tarihsel gelişimi
• Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun temel ilkeleri ve kapsamına yayıncılık özelinde bakmak
• Kamulaşmış eseri (public domain) anlamak

Hafta 2: Yayıncılık ve Telif Hakları İlişkisi

• Yayıncılıkta telif haklarının işlevi
• Yayıncıların sahip olduğu haklar: çoğaltma, dağıtma, temsil etme
• Yayıncı ve yazar ilişkisinde telif hakları
• Telif haklarının diğer haklar ile kesişmesi, adil kullanım doktrini ve üş aşamalı test

Hafta 3: Telif Haklarının Uygulanması ve Yayıncılık Sözleşmeleri

• Yayıncılar için telif haklarını yönetme yöntemleri
• Yayıncı-yazar sözleşmeleri ve telif hakları paylaşımı
• Anlaşmazlık durumlarında telif hakları ve hukuki süreçler

Hafta 4: Yurtdışı Telif Maceraları: Telif Pazarları ve Uluslararası Telif Hakları Fuarları

• Eserleri sınırları aşan bir maceraya çıkarmak: Yurtdışı telif hakları nedir?
• Telif pazarına açılıyoruz: Frankfurt Kitap Fuarı ve Bologna Kitap Fuarı üzerinden profesyonel yayıncılık fuarlarına bakış
• Yabancı yayıncılarla işbirliği, anlaşmalar ve hak satış protokolleri
• Türkiye’den farklı telif kanunu olan ülkelerle çalışmak: Japonya ve manga yayıncılığı örneği

Hafta 5: Fon ve Fellowship Programları: Yaratıcılığı Desteklemek

• Telif haklarına farklı bir açıdan bakmak: Yaratıcı eserlerin desteklenmesi
• Yayıncılar ve yazarlar için fon ve burs programları: Kore Yayıncılık Destek Fonu ve Sharjah Book Fair Fellowship Programı örnekleri
• Yeni yazarların ve yayıncıların yükselmesine yardımcı olan fırsatlar

Hafta 6: Dijital Dönüşüm ve Telif Hakları

• Dijital yayıncılığın yaratıcı eser sahipleri ve yayıncılar üzerindeki etkisi
• E-kitaplar, sesli kitaplar ve dijital içeriklerin telif hakları yönetimi
• Yapay zekâ, NFT ve “ürettirilebilir” eserlerin kullanım hakları
• Atölyenin genel değerlendirmesi